فیزیک جهان هستی و نجوم در قرآن

«لَخَلقُ السموات و الارض أكبر من خلق الناس و لكن اكثر الناس لايعلمون»
«غافر-57»

«البته خلقت زمين و آسمان‌ها بسيار بزرگتر و مهمتر از خلقت بشراست و ليكن اكثر مردم اين معنا را درك نمي‌كنند.»

 علم ستاره‌شناسي از قديمي‌ترين و در عين حال پيشرفته‌ترين علوم بشري است. از آنجا كه جهان خارج از كرة خاكي ما و مسائل آن در محدوده ستاره‌شناسي قرار مي‌گيرد، دامنة اين علم بيش از همة علوم ديگر گسترده است. از نخستين تصورات و برداشتهاي بشر اوليه نسبت به عالم لايتناهي و ماه و خورشيد و ستارگان و كهكشانها تا پيشرفته‌ترين سفينه‌ها، آخرين تجهيزات فني رصدخانه‌هاي كنوني، همگي دستاوردها و زمينه‌هاي علم ستاره‌شناسي هستند. امروزه بشر نه تنها پا از سياره خود فراتر نهاده بلكه فضاپيماهاي مصنوع وي تا آخرين سيارات منظومه شمسي را نيز پشت سر گذاشته‌اند و به آن سوي منظومه ما راه يافته‌اند.

وقف از جمله موضوعاتي است كه به رغم ظرفيت وسيع آن در شمول مباحث كاربردي اقتصادي، علمي، پژوهشي و اجتماعي، كمتر مورد تحقيق پژوهشگران قرار گرفته است و جز اندكي در بعد فقهي، در ديگر ابعاد آن، تحقيقات جامع علمي صورت نگرفته است. شكوفايي تمدن عظيم اسلامي در گذشته مرهون تلاشهايي بوده است كه وقوع دوبارة آن امري ممكن است . آنچه تمدن اسلامي را از تمدنهاي ديگر تاريخ ممتاز مي سازد ، تحول و توسعه اي همه جانبه در اركان اجتماعات بشري است بي آنكه دين و دينداري به عنوان مقوله اي در تزاحم با آن باشد. نه تنها دين در تمدن اسلامي هيچ تزاحمي با توسعه و تعالي دانش و هنر و تفكر نداشته است بل مبناي تمامي حركتهاي فكري و علمي و توسعه عدالت و رفاه ، بوده است.

دکتر سید حسین امیدیانی، پژوهشگر نجوم و کیهان‌شناس از برپایی «آسمان نما» در نمایشگاه بین المللی قرآن کریم خبر داد و گفت: مباحث علمی و قرآنی کیهان‌شناسی را در نشست‌هایی برای بازدیدکنندگان و علاقه‌مندان تشریح می‌کنیم.

به گزارش تسنیم به نقل از باشگاه خبرنگاران پویا، دکتر سید حسین امیدیانی گفت: متأسفانه ما انسان ها بسیار زمینی شده‌ایم و باید نگاه‌ها را از زمین به سمت آسمان رهسپار کنیم.

 تصاويری از جناب دكتر اميدياني كه بعضا از محيط وب جمع آوري شده است.

بازار در زبان پهلوي «واكار» و «وازار» آمده و به معناي محل داد و ستد و اجتماع است. اما امروزه بازار به مجموعه هاي مختلفي اطلاق مي شود كه علي رغم دارا بودن ويژگي هاي زماني، مكاني و ساختاري متفاوت، در همگي آنها داد و ستد جريان دارد. در اين مبحث و طرح، آنچه از بازار مورد نظر ماست، تنها معماري سنتي بازارهاي ايران (مجموع دكان هايي كه در فضايي سرپوشيده به يكديگر متصل مي شود و يا كوي و راسته سرپوشيده اي كه در دو سوي آن دكان ها ساخته شده است به اضافه بناهاي وابسته به آن، همچون سرا، تيمچه و ...) مي باشد كه از معروفيت جهاني برخوردار بوده و سياحان خارجي، شهرهاي كهن ايران را با توصيف آنها، در جهان شناسانده اند.
خود بازار سابقه چند هزار ساله در تمدن ايران و جهان دارد. از همان هنگام كه انسان موفق به توليد محصول بيشتر از نياز خود گرديد و به فكر مبادله آن با ديگر محصولات و توليدات مورد نياز خود افتاد، مراحل شكل گيري بازار (هر چند به صورت ابتدايي) آغاز شد...

  *بيـا تـا جهان را بـه بـد نسـپريم       به كوشش همه دست نيكي برييم

 *نبـاشـد همي نيـك و بـد پايـدار        همان بـه كـه نيـكي بـود يـادگار

*همان گنج و دينــار و كاخ بلنــد        نخواهـد بـدن مر تـو را سـودمند

 شناخت فرهنگ هر ملت ، براي مردم آن مرز و بوم ، در حقيقت نوعي خودشناسي و آگاهي به منابع فرهنگي و ريشـه هاي هستي و موجوديت و شناسنامه آن قوم و ملت محسـوب مىشـود . براي ما ايرانيان كه خوشبـختانه وارث فرهنگي بسـيار غني و سـرشار ، چه از عهد باسـتان و قبل از اسـلام و چه بعد از ظهور دين پربركت اسـلام هستيم ، شناخت و آگاهي از مدنيت و فرهنگ ، ضروري و واجب است .
 شـناسـانيدن ايران و جلوه هاي گوناگون عناصـر باارزش تاريخ و تمدن ايراني به مردم و آگاه سـاختن آنان از ويژگىهاي ظريف و عشـق به زيبايى و روش ها و سـنت هاي نيك اجتماعي ، از جمله مهم ترين وظايفي اسـت كه ايران دوستان و پژوهشگران و اهل قلم و مربيان و معلمان برعهده دارند .
 يكي از سـنت ها و خصلت هاي پسنـديده مردم ايـران ، نيـكي و نيـكوكاري و كمك به همنوع بوده است و ايرانيان همواره دسـتگيري از محرومان و مستمندان جامعه را جزء وظايف ملي و مذهبي خود مىدانسته اند . يكي از راه هاي استمرار نيكوكاري و كمك به همنوع ، سنت حسنه وقف است كه شخص واقف با وقف اموال و املاك خود ، براي امور خيريه و عام المنفعه درآمد آن موقوفات را به امور خيريه اختصـاص مىدهد و مادام كه آن موقوفه يا موقوفات باقي است ، متوليان و متصديان امر وقف موظف به اجراي نيات خير واقف هسـتند . در هر دين الهي ، داد و دهش و خير و خيرات و نيـكوكاري از وظايف عمده پيـروان آن دين به شـمار مىرود و پيامبران الهي براين مطلب تاكيد فراواني فرموده اند .
 ايرانيان باستان پيروآيين يكتاپرستي زرتشت بوده اند و دركتاب مذهبي آنان يعني« اوستا» در بخش گات ها چنين آمده است :“ اوشتا اهمايي يهمايي اوشتا كمهايي چيت و ئس خشيانس مزدا و دايات اهورو .”
  اهورامزدا ، پروردگار يكتا و دانايي كه فرمانرواي مطلق است چنين مقرر فرموده است : خوشبختي از آن كسي است كه ديگران را خوشبخت سازد .
 و در جاي ديگر اوستا آمده است كه :“ خشترمچا اهورايي آييم درگو بيوددت و استارم .”

« اهورامزدا از كسي خوشنود است كه بينوايان را دستگيري كند»

  احياي مجدد فرهنگ و تمدن اسلامي و عناصر تشكيل دهنده آن و تبادل نظر پيرامون اين مهم جايگاه ويژه اي را در وضعيت فعلي مسلمانان و جهان معاصر به خود اختصاص داده است.بدون شك يكي از عوامل مهم شكوفايي فرهنگ و تمدن اسلامي تجلي روحيه انفاق، ايثار، فداكاري و نيكوكاري در قالب سنت وقف بوده است.سنت حسنه «وقف» كه مصداق بارزي از آيه شريفه «....... و الباقيات و الصالحات خير عند ربك...» مي باشد بعنوان رهنمودي انسان ساز وفرهنگ مترقي در مجموعه احكام و تعاليم اسلامي به شمار مي‌رود كه آثار اخلاقي و فرهنگي و علمي و اقتصادي بيشماري را در توسعه اجتماعي داشته است و امروز هم مي تواند بعنوان يكي از عناصر فعال و زمينه ساز براي مشاركت آحاد جامعه در توسعه علمي كشور مورد توجه قرار گيرد.حمايت از دانشمندان و جويندگان علم، به وجود آمدن مراكز بزرگ علمي از دارالعلم ها و دارالخزانه و بيت الحكمه ها و بيمارستانها و دانشگاه ها، در پوشش نهادهاي بزرگ وقف اسباب اين مهم را فراهم كرد و افقان و متوليان خداجوي يا تحقيق و پژوهش و نگارش و ترجمه همه گمارند و با سفر به دور ترين نقاط عالم به داد و ستد علمي با فرزانگان روزگار بپردازند.مدارس، كتابخانه‌ها، بيمارستانها، و درمانگاها و رصدخانه‌هاي بسياري نظير مجتمع عظيم علمي آموزشي ربع رشيدي تبريز، رصد خانه مراغه، نظاميه ها ... را در دنياي اسلام مي توان برشمرد كه هزينه هاي آنها از راه وقف تأمين مي شده است. وقف ، پشتوانة پايان ناپذيري بود كه مي توانست در هر شرايطي اين مراكز پا برجا نگاه دارد تا كار تعليم و تربيت بر زمين نماند.اكثر مورخين و محققين به نقش موقوفات اسلام در توسعه علم دانش اشاره نموده‌اند به عنوان نمونه نظر دانشمند مورخ، ابن خلدون (732 ـ 808 هـ.ق) در اين باره چنين است: «نمي دانم خداوند چه عنايتي به مشرق مبذول فرموده است، ولي گمان مي كند رواج بازار دانش و پيوستگي سند تعليم در دانشها و ديگر صنايع ضروري و كمالي در آن سرزمين به سبب فراواني عمران و ترقي حضارت (تمدن و شهرنشيني ) و كمك كردن به طالبان دانش از راه وظايف و مقرري هائي كه از اوقاف براي آنان معين مي شود، و در نتيجه توسعه يافتن اوقاف موجبات رفاه طالبان علم فراهم مي آيد.

از مطالعات انسان شناختی استنباط می شود که نذورات و زیارت اماکن مقدس از دیرپا ، بنیادین و کهن ترین صور رفتارها و تجربه های دینی فرهنگ ها و جامعه ها بوده است . ثروتی را که در گذشته زایران از طریق اهدای نذرها برای زیارتگاه ها هزینه می کرده اند با توجه به امکانات محدود مادی و تنگناهای معیشتی ، شگفت آور بوده است . یکی از سنت های پسندیده مردم ایران باستان که پیرو آیین یکتاپرستی دین رزتشت بوده اند ، نیکی و نیکوکاری و کمک به همنوع و اهدای نذرها به معابد و اماکن زیارتی بوده است . زرتشتیان این عمل نیک را از جمله وظایف ملی و مذهبی آیین خود می دانسته و به آن عمل می کردند . دین زرتشت با توجه به نمونه هایی که در کتاب مقدس « اوستا » به آنها اشاره شده ، به موضوع نذر و نیاز ، چه برای اهورا مزدا ( خدای یکتا ) و چه برای انجام مراسم مذهبی در آتشکده ها و اهدا به آن جا و یا پیشکش نمودن به همنوعان پرداخته شده است . هم اکنون نیز هموطنان زرتشتی ما در کرمان و یزد ، نذورات و موقوفاتی دارند که نذر و وقف برگهنبار شده و همه ساله درآمد آنها در محل صرف نیات نذر کننده و واقف می شود .

کلیدواژه ها : اهورا مزدا ، زرتشت ، اوستا ، گات ها ، نذر و نیاز ، یسنا .

سلسه جلسات "قرآن و علوم روز" با سخنرانی استاد امیدیانی  در سالن همایش های شهید آوینی برگزار گردید.

براي دانلود فايل هاي صوتي سخنراني هر جلسه به ادامه مطلب مراجعه بفرمایید

يكي از مسائل مهم در زمينه بكارگيري تكنولوژي هسته اي و استفاده از انرژي هسته‌اي توليد شده و همچنين بازيابي سوخت‌هاي مصرفي در نيروگاههاي اتمي برر سي، كنترل، جمع آوري، نگهداري، آمايش، تثبيت و بالاخره دفن پسمانهاي مواد راديواكتيو (كه به صورت مايع، جامد و گاز توليد مي شوند) مي باشد.

اين پسمان‌ها با مقادير مشخصي، در نتيجه فعاليت مراكز تحقيقاتي، پزشكي، صنعتي و عمدتاً چرخة سوخت‌هاي هسته‌اي توليد مي گردد كه بايستي  با روش هاي صحيح و منطبق با استاندارهاي آژانس بين المللي  انرژي (IAEA) ،  كنترل و جمع آوري شده و پس از‌ آمايش، دفن و دورريزي  شوند.

آمايش پسمانهاي مايع در تأسيسات پسمانداري به روش هاي گرماتوگرافي، تبادل يوني، هم رسوبي، رسوب گيري و تبخير انجام مي گيرد.  از اين روشها مي‌توان بطور مستقل براي رفع آلودگي و كاهش حجم پسمانها با توجه به نوع راديونوكلوئيدها، ميزان اكتيويته، در تركيب شيميايي آن استفاده كرد. راديونوكلوئيدها را پس از جداسازي  از پسمان مايع كه با كاهش حجم بالايي همراه است، جهت عدم ورود آنها به محيط زيست و آبهاي  زيرزميني در سيمان، قير و شيشه تثبيت مي كنند. اين پسمانها محتوي راديونوكلوئيدها با نميه عمر بالا و متوسط بوده كه بيشترين مقدارر آن در بازفرابري سوخت‌هاي مصرف شده ايجاد مي شود.

بعلت سميت شديد راديوبيولوژيكي راديونوكلوئيدهاي موجود در اينگونه پسمانها آمايش و جامد سازي جهت جلوگيري از پخش آنها به محيط زيست ضرروي بنظر مي‌رسد. مهمترين راديونوكلوئيد موجود در پسمانهاي مايع حاصل از بازفرابري سوخت‌هاي مصرف شده در راكتور سزيم – 137 مي‌باشد. اين راديونوكلوئيد ضمن شكافت هستة اورانيم – 235 با راندمان 26/6 درصد در سوخت هسته‌اي توليد مي‌شود. حلاليت آن در  آب بي اندازه بالاست و درصد آلودگي آبهاي جاري زيرزميني نسبت به اين راديونوكلوئيد از طريق چرخة مواد غذايي مي تواند داخل بدن انسان شده، عوارض ناگواري را بوجود آورد.
ما در اين پژوهش ضمن اشاره مختصر به روشهاي آمايش و تثبيت پسمانهاي هسته‌اي به روشهاي مناسب از جمله روش كروماتوگرافي جداسازي سزيم – 137 از پسمان مايع بمنظور تثبيت اين راديو نوكلوئيد و جلوگيري  از مهاجرت  آن  به محيط زيست خواهيم پرداخت.
 

گردآورندگان:

1-ايرج بيات، دكتراي راديوشيمي

2-  سيدحسين اميدياني، دكتراي فيزيك هسته‌اي

اورانيوم به عنوان يك فلز قيمتي و استراتژيك نقش مهمي را در توليد انرژي در نيروگاههاي اتمي دارا مي‌باشد. براي كانه‌‌آرايي و تعيين غلظت اورانيوم در سنگ معدن از روشهاي مختلفي استفاده مي‌شود كه مهم‌ترين آنها روش اسپكتروفتومتري، فلوريمتري، ايكس‌ري فلورسانس، تجزيه به طريق فعال‌سازي نوتروني و طيف‌سنجي آلفا مي‌باشد. در بين اين روشها روش طيف‌سنجي آلفا از دقت و حساسيت بي‌اندازه بالايي برخوردار است. با اين روش ميتوان غلظت اورانيوم را در سنگ معدن و نمونه‌هاي زيست محيطي در گسترة 10-10-10-18 گرم‌به‌گرم به خوبي تعيين مقدار كرد. ناخالصي‌هاي فلزي در اين روش ايجاد مزاحمت مي‌كند كه بايد از اورانيوم توسط روش استخراج مايع‌از‌مايع يا روش تبادل يوني جداسازي شود. سپس عنصر جداسازي شده بر روي پلانشت فولاد ضدزنگ الكترود پوزيت (رسوب‌گيري الكتريكي) مي‌شود.

نمونه و نمونه شاهد پس از تعيين راندمان دستگاه بوسيله آشكارساز Silcon Gold Surface Barrier Detectors اندازه‌گيري و غلظت آن با استفاده از اورانيوم 232 به عنوان استاندارد محاسبه مي‌گردد.

گردآورندگان:

1-ايرج بيات، دكتراي راديوشيمي

2-  سيدحسين اميدياني، دكتراي فيزيك هسته‌اي

by Dr.Seyed Hossain Omidiani & Dr.Iraj Bayat

Introduction:

Development in nuclear technology has made the issue of treatment the liquid wastes derived from unclear energies cycle one of the most fundamental problem under consideration in waste producing centers.

Radioactive wastes constitutes a major part of inevitable product in producing electric energy derived from nuclei fission in research radioactive and unclear PowerStation. Radioactive wastes in this installation are produced in liquid, solid and gaseous forms.

These wastes are impurity and polluted with radioactive substances and matters and the most amount of which is gained in nuclear energies cycle in terms of radioactivity content in the process of consumed energies recovery while segregating operation of uranium and plutonium. If these radio isotopes are released into environment or eco systems, they will create irretrievable damages for human and all other organisms.

The aim to accomplish this research plan is to segregate radio-nuclide from the cycle of nuclear energies to keep environment and eco system healthy.